Colloquium 180 jaar harmonium

Dit jaar viert het harmonium zijn 180ste verjaardag. Musicus, restaurateur, verzamelaar en onderzoeker Simon Buser vertelt hoe het instrument in de 19de eeuw de burgerlijke huiskamer veroverde. Rode draad in zijn betoog is de destijds populaire muziek van Lefébure-Wély, van wie hij uitgebreid muziek laat horen. Daartoe neemt hij een uniek Debain-harmonium mee, gebouwd in 1847. Lefébure-Wely's muziek is ‘in onze oren regelmatig behoorlijk eenzijdig’, geeft Buser toe, ‘maar op oude harmoniums verrassend interessant’. De voertaal is vandaag Duits; én Nederlands: er wordt live vertaald.

Louis James Alfred Lefébure-Wely is om nóg een reden interessant: hij was de organist die bij een groot aantal van de ingebruiknemingen van Cavaillé-Colls orgels de muziek verzorgde. Ook onder organisten is zijn reputatie niet zonder bedenkingen: hij wordt nog altijd enigszins sceptisch bekeken vanwege zijn wufte Sorties. 'Maar,' zegt Buser, ‘zijn werk is wat mij betreft letterlijk effectief, precies zoals hij wenste. Niet voor niets zegt Lefébure-Wely zelf in zijn Méthode pour l’harmonium dat het hem steevast om ‘effecten’ gaat – en ik stel vast dat die benadering perfect past bij het vroege harmonium en zijn heldere, markante klankwereld, simpelweg omdat die expressief en rijk geaccentueerd spel mogelijk maakt.’

Louis James Alfred Lefébure-Wely

Buser, overigens ook als orgelmaker in dienst bij Gerald Woehl in Marburg, kiest voor zijn Debain-harmonium uit 1842 omdat het precies een jaar na het verschijnen van Lefébure-Wely’s Méthode is gebouwd. Lefébure-Wely heeft ongetwijfeld het klankconcept van het instrument gekend; het wellicht zelfs in gedachten gehad bij het samenstellen van zijn lesmethode.

De toegang tot het colloquium is gratis; het begint om 14.15 uur en duurt tot ongeveer 16.30. Ten overlvoede wellicht: voor live vertaling van Busers Duits in het Nederlands wordt gezorgd.

Meer informatie over Simon Buser:

EIGEN WEBSITE: www.buser.org

YOUTUBE-KANAAL: https://www.youtube.com/@simonbuser543/videos